Sağlık Rehberi programına bu hafta konuk olarak katılan Yardımcı Doçent Doktor Cemil Işık Sönmez, çağımızın en büyük sorunu olan sigara ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Sağlık rehberi programında bu hafta çağımızın sorunu olan sigara konuşuldu. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Cemil ışık Sönmez, programda sigaranın zararlarını tedavi yöntemlerini anlattı.
Sigaranın tütün mamulleri grubuna girdiğini söyleyen Sönmez, tütünün içinde 4 binden fazla madde olduğunu ve bunlarda 40?ının kanserojen madde olduğunu vurguladı.
Sönmez, ?Sigara bir tütün mamulüdür. Tütün mamulleri dediğimiz zaman pipo, puro, nargile, sigara bunların hepsi tütün mamulü olarak geçmektedir. Tütün bir bitkidir. Bizim coğrafyamıza sonradan giren bir bitkidir. Tütünün içerisinde 4 binden fazla madde bulunduğu bunlardan 2 bin tanesinin toksin olduğu 40tan fazlasının da kanserojen olduğu bir bitkidir? dedi.
Tütün bağımlılığının alışkanlık değil bir hastalık olduğunun altını çizen Sönmez sigaranın zararlarını anlattı ve en önemli etkisinin damar tıkanıklığı olduğunu belirtti.
Sönmez, ?Tütün bağımlılığı bir hastalıktır. Sigara bir alışkanlık değil hastalık olarak ele alınmaktadır. Madde bağımlılığı kategorisinde incelenmektedir. Bu nedenle insanlar kendi iradeleriyle tütünden sigaradan kurtulamamakta ve profesyonel yardıma ihtiyaç hissetmektedir. Sigaranın başlıca zararları, tepeden tırnağa her organımızla ilgili zararlar meydana getirebilmektedir. Sigaranın en önemli etkisi damarlarla ilgilidir. Damarlarda damar sertliği oluşturmaktadır. Kolesterolü yükseltmekte ve diyelim ki hangi organla ilgili damarlarda tıkanıklık meydana getirmişse o organla ilgili yetmezlik bulguları oluşmaktadır. Dişlerde sararma, diş eti çekilmesi, diş eti hastalıkları ve ağız içinde kanserler meydana getirmektedir. Daha sonra yutakta nefes borusunda kanserler görünmektedir. Akciğerde en önemli yaptığı etkilerden bir tanesi tıkayıcı bir hastalık olana ve kronik olarak ilerleyen süreçte devam eden KOAH hastalığına neden olmaktadır. Akciğer kanserine neden olmaktadır. Hangi damarı tıkadıysa ya da damarda daralma meydana getirdiyse o organla ilgili yetmezlik meydana getirmektedir. Tıkanıklık kalp ile ilgili damardaysa kalp yetmezliği bulguları veya kalp krizi meydana getirmektedir? şeklinde konuştu.
Sigara kullananların yanın da pasif içici durumuna da değinen Sönmez, yanında sigara içilen çocuklarda ilerleyen dönemlerde ciddi hastalıklar çıkabildiğini söyledi.
Sönmez,?Pasif içicilik önemlidir. Kişi kendi içmediği halde buna maruz kalarak içmiş gibi olmaktadır. Sigara dumanın da iki türlü mağduriyet var birincisi bizzat sigaranın kendisinden alınan duman, ikincisi ise sigaranın yanmasıyla dışarıdan alınan duman. Hem kişinin kendisi buna maruz kalmakta hem de çevresini buna maruz bırakmaktadır. Kendimizi mahvettiğimiz gibi çevremize de sorunlar yol açmaktayız. Özellikle yanında sigara içilen çocuklarda daha sonra astık ve kronik bronşit hastalığına yakalanma ihtimalleri yüksek? dedi.
Çocuklar için anne babanın bir idol olduğunu söyleyen Sönmez, ?Anne baba sigara içiyorsa çocukların sigara içme ihtimali çok yükseliyor? dedi.
Sönmez ?Anne baba sigara içiyorsa çocukların sigara içme ihtimali çok yükseliyor. Çocuk için annesi babası bir idoldür. Hastalarımız şunu söylüyor genellikle biz çocuğumuzun yanında sigara içmiyoruz. Sigarada bulunan zararlı maddeler sadece dumanın da bulunmuyor. Görünmeyen gazlar örneğin karbon monoksit bunlar sigara içen kişiden sürekli salınmaya devam ediyor. Çocuğumuzu öperken koklarken sürekli karbon monoksit gazına maruz bırakıyoruz? ifadelerini kullandı.
Ülkemizde sigara içme oranının 20 yıl öncesine bakıldığında azaldığını belirten Sönmez, dumansız hava sahasına geçilmenin çok iyi bir adım olduğunu vurguladı.
Sönmez, ?Ülkemizde sigara içme oranları 20yıl öncesinde yüzde 50 civarındayken şuandan yüzde 35-40 civarına indirildi. Eskiden her şeyde sigara içilirdi. Dumansız hava sahasına geçilmesi bu anlamda çok iyi bir adım oldu. Sigara bırakma polikliniklerinin açılması çok önemli bir adım oldu. Sigara bırakma tedavisinde kullanılan ilaçların sağlık bakanlığı tarafından ücretsiz olarak karşılanması çok büyük bir adımdır? dedi.
Sigara içenlere uygulanan tedavilerden bahseden Sönmez, hastalara sigarayı bıraktırmak için 5 gruba ayırdıklarını ifade etti.
Sönmez, ?Biz sigara içen hastalara 5 gruba ayırıyoruz. Birincisi sigarayı bırakmayı düşünmeme evresi, sigara içiyor sigarayı bırakmayı düşünmüyor. İkincisi sigara içmeyi bırakma evresi, üçüncüsü hazırlık evresi ki bu iki aşamada bize daha çok başvurular oluyor. Üniversitemiz biraz şehrin dışında zaten oraya kadar gelen kişi sigarayı bırakmaya karar vermiş fakat bir dokunuş istiyor. Gelen kişilerde öncelikle ayrıntılı bir öykü alıyoruz. Ayrıntılı bir fizik tedavisi yapıyoruz. Öyküde daha çok şunlara dikkat ediyoruz, birincisi kronik bir hastalığı var mı yok mu ona bakıyoruz. İkincisi beraberinde başka bir bağımlılık yapan madde var mı örneğin bir alkol bağımlılığı var mı? Şunu görüyoruz ki bağımlılık bir hastalık. Kişi de sigara bağımlılığı varsa başka maddelere de bağımlı olmada yatkınlık olabiliyor. Çoğunlukta bizim gördüğümüz sigaranın yanında alkol bağımlılığı da oluyor. Bu kişilere yaklaşımımız biraz daha farklı oluyor. Daha sonra sigara kendisinde neler oluşturdu bize başvurma nedenleri nelerdir. Nefes darlığı var mı öksürük var mı balgam şikâyeti var mı çabuk yorulma şikâyeti var mı horlama şikâyeti var mı bunları değerlendiriyoruz? şeklinde anlattı.
