Geoteknik Mühendisi Tahir Yıldız, Düzce-Zonguldak D-655 karayolunda meydana gelen yol çökmesi ile ilgili detaylı incelemesini sosyal medya hesabı üzerinden paylaştı. Heyelana uğrayan kesimin Eylül 2020’de uyduya yansıyan görüntüsünde çatlak olduğunu belirten Yıldız, çöken yolun 7 yıl önce alarm verdiğinin altını çizdi. Çatlayan yolun üzerine mastik sürülerek tehlikenin üstünün kapatıldığına dikkat çeken Yıldız,” Yol burada çatlamış. Bizimkiler de üstüne mastik sürmüşler. Kırılan sandalyeyi bantla yapıştırıp üstüne oturmaya devam etmek demek bu” ifadelerinde bulundu.
26 Mart’ta Düzce Zonguldak D-655 Karayolunda meydana gelen çökmenin ardından Geoteknik Mühendisi Tahir Yıldız, mevcut yol ile ilgili yaptığı incelemeleri paylaştı. Olası çöküş nedeninin felaketten 7 yıl önce 2014 yılında ilk ipucunu verdiğinin altını çizen Tahir Yıldız, 2014 yılında mevcut yolda meydana gelen çatlağın udu görüntülerine yansıdığını belirtti.
2014-2020 yılları arasında bu yolun birçok kez geçici yöntemlerle düzeltilmeye çalışıldığının altını çizen Yıldız, “Bu işin suçlusu ne heyelan, ne de yağmur. Duvarın içinde standarda uygun dolgu kullanmayan müteahhit, dolgunun kalitesini denetlemeyen idare. Doğal afetlere suç yükleyip durmayın” dedi.
"Doğal afetlere suç yükleyip durmayın"
Yolun göçme sebebinin yağışlara bağlı olmadığını aksine sebebin kötü mühendislik eserinden kaynaklandığını dile getiren Geoteknik Mühendisi Tahir Yıldız, şunları söyledi:
“Düzce-Zonguldak yolunun göçme sebebi heyelan falan değil. Kötü mühendislik. Şöyle özet yapalım, Yol daha ne yapsın, 1 yıl önceden. Bu yolun dolgusu iyi değil, suyu bünyesinden atamıyor diye sinyali verip yüzeyde çatlak açmış. O çatlaktan yağışla su gövdeye hücum etmiş. Bir gece yarısı BOM. Bu işin suçlusu ne heyelan, ne de yağmur. Duvarın içinde standarda uygun dolgu kullanmayan müteahhit, dolgunun kalitesini denetlemeyen idare. Doğal afetlere suç yükleyip durmayın. Yol burada çatlamış. Bizimkiler de üstüne mastik sürmüşler. Kırılan sandalyeyi bantla yapıştırıp üstüne oturmaya devam etmek demek bu.
"Bu başarısızlıktan dolayı can kaybı olmadı"
26 Mart 2021'de Türkiye'nin Kuzey Bölgesi - Düzce-Akçakoca Karayolu üzerine yerleştirilen Mekanik Stabilize Toprak (MSE) Duvarı yoğun yağış nedeniyle çöktü. Neyse ki bu başarısızlıktan dolayı can kaybı olmadı. Bu yazıda, aşağıdakiler dahil olmak üzere olası başarısızlık nedenlerini değerlendirmeye çalışacağız; Alanın jeolojik durumu, bölümün heyelan potansiyeli, inşaatın tarihi geçmişi, karayolu ve MSE duvarının dolgu özellikleri, yol ve yapının drenaj koşulları, arıza mekanizmaları vb.
Daraltılmış Kesit için Tahmini Geometrik Ayrıntılar
Resimlerden görebildiğimiz kadarıyla duvar kesiti boyunca yaklaşık 80 m uzunluğunda kırılma meydana gelmiştir. Prekast panel boyutları dikkate alınarak MSE duvarının maksimum yüksekliği 14 m olarak tahmin edilmektedir.
Alanın Jeolojik Durumu Kırılma bölgesi, Maden Arama ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) Jeoloji Harita Görüntüleyicisi ve Çizim Editörü'nden alınan yakalamada görülebilmektedir.
Yakalama nedeniyle, yapının yakınında aktif veya pasif heyelan / sürünme / akan bölge tespit edilmemiştir. Bu nedenle arıza mekanizmasının heyelana dayalı olarak tanımlanması tatmin edici değildir. Çökmeyi tetikleyecek diğer durumlar araştırılacaktır. Kesit, Permo - Triyas yaşlı Terrigen yaşlı kırıntılılar - pt - üzerine yerleştirilmiş görünmektedir. Yerel ve küresel deneyimler, doymuş alüvyon çökeltileri üzerine yerleştirilen yapıların, temel bölgesinde herhangi bir toprak rehabilitasyonu olmaksızın önemli hasar riskine sahip olduğunu göstermektedir; özellikle sismik kuvvetler altında. Ancak bu bölüm bu şekilde kategorize edilemez. Diğer başarısızlık durumlarına bir göz atalım.
Tarihsel Arka Plan
Önceki zamanlardan, çökmüş bölümün GE görünümlerini göstermeye çalışacağız: 2013'ten 2020'ye.
2013 yılında alınan GE yakalamasına göre herhangi bir sorun yok. 2014 uydu görüntüsüne dikkatlice bakarsanız 2013'ten 2014'e kadar ince siyah bir çizginin ortaya çıktığını fark edebilirsiniz. 2014 yılına ait bölümün sokak görüntüsüne bakalım. Zirve yakın.
“Olası çöküş nedeni, felaketten 7 yıl önce, 2014'te ilk ipucunu verdi”
Kaldırımdaki gerilim çatlağı net bir şekilde görülebilmektedir. Dikey deformasyon yaklaşık 3-4 cm'dir. Çatlakları kapatmak için poliüretan mastik uygulaması seçildi! Olası çöküş nedeni, felaketten 7 yıl önce, 2014'te ilk ipucunu verdi.
2014-2020 yılları arasında bu bölüm birçok kez geçici yöntemlerle düzeltildi ancak sorun çözülmedi. Deformasyonun arkasındaki sebep belirlenmemiştir. Kesitin en son GE görüntüsü, 2020 yılında kaldırım yeniden inşa edilse bile arızanın önlenemeyeceğini gösteriyor.
O halde nasıl oldu?
Başarısızlık için en uygun senaryo: Şiddetli yağmur ile ilgili olarak yüzey suyu akışı gerilim çatlağından gövdeye nüfuz eder. Duvar kütlesinin hemen arkasında ek hidrostatik basınçlar meydana geldi. Sızan su platformdan atılamazken, sızıntıdan kaynaklanan yanal basınç yolun çökmesine neden olur.
Olağan şüpheliler, site fotoğraflarından görsel gözlemlere dayanan açıklamalarla aşağıdaki şekilde verilmektedir.
Dolgu
MSE Duvar dolgusu, BS EN 8006, AFNOR - NF P94-270 ve FHWA yönergeleri gibi ulusal ve uluslararası kodlarda "Sınırlı ince içerik ve plastisite indeksine sahip kaba taneli dolgu" olarak tanımlanmaktadır. Dolgu, kütle olarak su birikmesine izin vermeyen "kendi kendini drenaj" davranışı olarak seçilmelidir. Nehir koruması, kanallar vb. Özel ihtiyaçlara yönelik duvarlar dışında, duvar gövdesi içindeki su kuvvetleri geleneksel MSE duvar tasarımında dikkate alınmaz.
Bununla birlikte, seçilen dolgu, takviye şeritlerinin yerleştirildiği alana uygulanmalıdır. Güçlendirilmiş bölgenin arkasında, drenaj dolgusu kullanmak bir zorunluluk değildir.
MSE duvarının dahili stabilite kusuru olarak tanımlanabilecek şerit sıyrılması veya yapışma hatası için herhangi bir kanıt göremiyoruz. 2014 yılında gözlenen gerilim çatlağının “Dolgu Dolgu” yüzeyinde oluştuğu düşünülmektedir. Nispeten yüksek ince dolgu dolgusu içeriği nedeniyle, "Belirtilen Dolgu" alanının hemen arkasındaki bölgede konsolidasyon oturması meydana gelir. Bu sorun, yol boyunca dikey deformasyona neden olur. Set dolgu malzemesi muhtemelen standartlar nedeniyle uygun değildir.
Drenaj
Tüm sistemin drenajı (hem yol yüzeyi hem de MSE duvarı) duvar gövdesinden yüzey akışını dağıtmak için yeterli değildir. Çöken kısım boyunca menfez yoktur. Duvar gövdesinin alt kısmının arkasına delikli boru yerleştirilmesi yardımcı olacaktır. Aşağıdaki resimde duvar gövdesinin sol köşesinde su akışını görebilirsiniz. Sızan su MSE kütlesinden uzaklaşmak için uygun bir yol bulamaz, ardından akış çökmeyi tetikler.
MSE duvar gövdesi boyunca herhangi bir dikey eklem göremiyoruz. Yapının iç gerilimlerini azaltmanın etkili bir yolu olacaktır. Duvar boyunca her 50 m'de bir dikey derz yerleşimi, zemin litolojisindeki farklılığın neden olduğu farklı oturmayı en aza indirmeye izin verecektir. Bu kusura da dikkat edilmelidir.
Bu durum, inşaat aşamasında dolgu kalite kontrolünün yapıların uzun vadeli performansı için kritik bir rol oynadığını kanıtlamaktadır. Dolgunun derecelendirilmesi, atterberg limitleri ve sıkıştırma performansı yerel yetkililer ve alt yükleniciler tarafından takip edilecektir. Drenaj projesi ve uygulaması çok hassas bir şekilde tasarlanacak ve inşa edilecektir. Kısacası, bu tür tehlikeli hasarları önlemek için iyi doldurma ve iyi drenaj en etkili çözümdür.”
