Havaların soğumasıyla birlikte, ülke genelinde soba ve kaloriferler yakılmaya, montlar askıdaki yerini almaya başladı. Soğuklara eşlik eden hava kirliliği de yeniden gündeme geldi.“İstanbul’da Covid-19’a Bağlı Ölümlerde Hava Kirliliği ve Sosyoekonomik Düzeyin Etkisi” başlıklı araştırma, kirli havanın COVID-19’dan ölüm riskinin daha da artmasına yol açtığını gösterdi.
Hava Kalitesi İzleme İstasyonu verilerine göre Düzce, 2020 yılında Türkiye'nin havası en kirli kenti olarak gösterilmişti. Kentte hava kirliliği oranının 'sağlıksız'dan, 'kötü'ye döndüğü açıklandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı Hava Kalitesi İzleme İstasyonunun verilerine göre Türkiye'de 2020 yılında en kalitesiz hava Düzce'de ölçülmüştü. Son 5 yıllık veriler incelendiğinde ise Düzce 81 il içerisinde ilk 5’te yer almıştı.
Düzce Belediye Başkanı Dr. Faruk Özlü, göreve geldiği günden itibaren şehirdeki hava kirliliği ile mücadele etmeye başladı. Şehre mobil hava kirliliği ölçüm araçları getirmiş ve sebeplerini araştırmıştı. Sonrasın Faruk Özlü yaptığı açıklamada, “Yaptığımız ölçümler ve geçen 3 yıla ait değerlendirmeler sonucunda Düzce’deki hava kirliliğinin kaynaklarına ilişkin ilk sonuçları almaya başladık. Bunları 4 ana gruba ayırabiliriz. Birinci fabrika bacalarından çıkan kirlilik, etkisi yaklaşık yüzde 25-30 civarında. İkincisi evlerdeki kömür yakıtından kaynaklanan hava kirliliği, bunun da sayısal karşılığı yüzde 22-25 civarında. Özellikle dizel yakıtlı kamyonların çıkardıkları egzoz gazlarından meydana gelen kirlilik. Bunda sadece şehir içi trafiği değil ilimizden geçen D-100 karayolundan geçen araçların oluşturduğu kirlilik var. Otobandan günde 80 bin üzerine araç geçiyor, D-100’den günde 25 binden fazla araç geçiyor. Bunların meydana getirdiği kirlilik söz konusu. İlk elde ettiğimiz sonuçlar bunların sayısal değerlerinin birbirlerine çok yakın olması. Yani birisi çok önde, biri çok geride değil. Dördüncü önemli kaynak özellikle sanayi sitelerinde ısınma amaçlı yakılan atık yağlar. Bunun çok büyük etkisi var. Atık yağ ve lastik yakmadan kaynaklanan kirlilik var. Bunların sayısal değerlerini tespit ettik. Hemen hemen yüzde 22 ile 30 arasında bir orana sahipler. Önümüzdeki günlerde bunların üzerine gideceğiz” demişti.
Tüm bu yapılan araştırmalar ve çalışmalar devam ederken Environmental Science and Pollution Research Dergisi’nde yayımlanan “İstanbul’da Covid-19’a Bağlı Ölümlerde Hava Kirliliği ve Sosyoekonomik Düzeyin Etkisi” başlıklı araştırma, kirli havanın COVID-19’dan ölüm riskinin daha da artmasına yol açtığını gösterdi.
COVID-19 vakalarının hızı, artan aşı oranlarıyla birlikte düşse de pandemi dünya genelindeki etkisini sürdürüyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) güncel koronavirüs tablosuna göre, bugüne kadar 235 milyonu aşkın vaka tespit edilirken, 5 milyona yakın insan pandemi dolayısıyla yaşamını yitirdi. Online PR Servisi B2Press, giderek kendini daha fazla hissettiren kış soğuklarının yarattığı hava kirliliği hakkındaki verileri pandemi çerçevesinde inceledi. Bu konuda güncel bir akademik araştırmayı ele alan B2Press, İstanbul’da COVID-19 pandemisi boyunca gerçekleşen ölümlerin yaş, sosyoekonomik durum ve hane halkı sayısının yanı sıra, hava kirliliğiyle ilişkili olduğunun ortaya konulduğunu açıkladı. Environmental Science and Pollution Research Dergisi’nde yayımlanan “İstanbul’da Covid-19’a Bağlı Ölümlerde Hava Kirliliği ve Sosyoekonomik Düzeyin Etkisi” başlıklı araştırma, kirli havanın COVID-19’dan ölüm riskinin daha da artmasına yol açtığını gösterdi.
Hava kirliliği 7 milyon insanın erken ölümüne yol açıyor
Basın bülteni dağıtımı hizmeti veren Online PR Servisi B2Press’in incelediği Greenpeace Hava Kirliliği Algısı Anketi'ne göre her 10 kişiden 4’ü ülkemizin en büyük çevre sorununun hava kirliliği olduğunu düşünürken, Türkiye dünya hava kirliliği sıralamasında 46. sırada yer alıyor. Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) raporuna göre, Türkiye elektriğinin %56’sını fosil yakıtlardan, %37’sini de kömürden elde ederken uzmanlar, kömüre dayalı elektrik üretiminin yarattığı yoğun hava kirliliğinin halk sağlığı için büyük bir risk oluşturduğunu söylüyor. Nitekim Dünya Sağlık Örgütü’nün açıkladığı verilere göre, hava kirliliği küresel ölçekte insan sağlığına yönelik en büyük çevresel tehdit olarak görülüyor ve dünyada her yıl 7 milyon insanın erken ölümüne yol açıyor. Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkileri arasında ise astım, bronşit, solunum yolu gibi akciğer hastalıklarının yan sıra; kanser; kalp ve damar hastalıkları da yer alıyor.
Hava kirliliği yalnız 65 yaş üstü için riskli değil
Uzmanlar, hava kirliliğine maruz kalmanın, solunum sistemine zarar vererek viral ve bakteriyel enfeksiyonlara karşı direnci azalttığını söylüyor. Hava kirliliği, vücudun virüslere karşı doğal savunmasını bozarak hastalıklara yakalanma olasılığını yükseltirken, virüslerin taşınmasında etkili oluyor. B2Press’in incelediği göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Nilüfer Aykaç ve halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Nilay Etiler imzalı akademik araştırmaya göre, hava kirleticilerine maruz kalmak yalnızca 65 yaş üstü kırılgan grup için değil, tüm yaş grupları için onaylanmış Covid-19 vakalarının sayısını artırıyor.
Her 10 kişiden 9’u kömür kokusu soluyor
Türkiye’de büyük şehirler de dahil olmak üzere birçok ilde kömür kullanımı oldukça yaygın. Online PR Servisi B2Press’in incelediği HEAL raporuna göre, kömürden en çok etkilenen bölge, “kömür kuşağı” olarak da adlandırılan Zonguldak, Çanakkale, Milas-Muğla arasındaki havza. Çoğu büyük şehirle birlikte, tüm Akdeniz ve Karadeniz kıyı şeridi de kömürden büyük ölçüde etkileniyor. Greenpeace anketine katılanlar da bu tabloyu doğruluyor. Hava Kirliliği Algısı Anketi’ne göre, her 10 kişiden 9’u pencereyi açtığında temiz hava alamadığını ya da kömür kokusu soluduğunu belirtiyor.
