Beşeri sermaye endeksi, bir ülkenin insan kaynağının eğitim, sağlık ve yaşam süresi gibi faktörlere dayalı olarak ölçüldüğü önemli bir kalkınma göstergesi olarak öne çıkıyor. Türkiye’nin son üç yıla ait beşeri sermaye verileri, bu alandaki gelişmelerin istikrarsız bir seyir izlediğini ortaya koyuyor.
Dünya Bankası tarafından yayınlanan verilere göre, Türkiye’nin beşeri sermaye endeksi:
-
2021 yılında 0,693 olarak ölçüldü,
-
2022’de hafif bir artışla 0,696’ya yükseldi,
-
2023 yılında ise düşüşe geçerek 0,690 seviyesine geriledi.
Bu dalgalanma, özellikle eğitim kalitesi, sağlık hizmetlerine erişim ve ortalama yaşam süresi gibi alanlarda yaşanan gelişmelerin sürdürülebilir olmadığını gösteriyor.
Endeks Ne Anlama Geliyor?
Beşeri sermaye endeksi, bir çocuğun doğduğu ülkede tam sağlıkla ve kaliteli eğitim alarak yetişmesi hâlinde erişebileceği verimlilik potansiyelini ölçüyor. Endeksin 1'e yakın olması, ülkenin insan kaynağını en iyi şekilde geliştirebildiği anlamına geliyor.
Türkiye'nin 2021-2023 döneminde yaşadığı dalgalı seyir, özellikle pandemi sonrası toparlanma sürecinin eğitim ve sağlık gibi temel alanlara yansımalarının karışık olduğunu ortaya koyuyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Kalıcı Politikalar Şart
Uzmanlar, Türkiye’nin beşeri sermayesini güçlendirmek için uzun vadeli ve sürdürülebilir eğitim ile sağlık politikalarına ihtiyaç duyduğunu vurguluyor. Ayrıca dijital becerilerin artırılması, erken çocukluk gelişimi ve genç istihdam politikaları da endeksin gelecekteki seyrini belirleyecek kritik faktörler arasında yer alıyor.
