UKOME'nin 2025-2026 yılında açıkladığı servis ücretlerinin, firmalar tarafından velilere sunulan fiyatlardan farklı olması tartışmalara neden oldu. İBB'nin tuhim.ibb.gov.tr sitesindeki okul servisi ücreti hesaplama sekmesinde çıkan fiyatla servis şirketlerinin veliye verdiği fiyatın farklı çıkması kafa karışıklığı oluşturdu. İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Günhan Sınar, "TUHİM sistemi üstündeki uygulama bazen istenen kilometreyi göstermiyor. Orada kilometre farklılıkları oluşabiliyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin uygulamayı biraz güncellemesi gerekiyor. TUHİM sisteminde evle okul arasındaki mesafeyi hesaplarken sistemin otobüs güzergahı üstünden kendi yönergesine sadık kalarak hesaplamıyor. Direkt evle okulu arasındaki en yakın mesafeyi söylüyor. Bu farklılıklar böyle oluşabilir" diye konuştu. Çocuğunun sadece sabahları servis kullandığını söyleyen Merve Kılıç ise "TUHİM üzerinden okul güzergahını hesapladığımda 4 bin 550 lira gibi bir fiyat çıkıyor. Ben çocuğumu sadece sabahları tek yönlü olarak servisle gönderdiğim halde bana 3 bin lira gibi bir fiyat söylediler. Sadece yarı yarıyı öderim gibi düşünmüştüm. Mecbur kaldığım için 3'te 2'yi ödemeyi kabul ettim." dedi.
Okul servis ücretlerinin güncel fiyatları 0-1 kilometre 3 bin 376 lira ve en uzak mesafede 20 kilometre için 7 bin 900 lira olarak belirlenirken, veliler UKOME'nin belirlediği servis ücretlerinin, kendilerine sunulan servis ücretlerinden farklılık olmasından şikayetçi.
'PARAYI TALEP EDENLER SERVİS ŞOFÖRLERİ DEĞİL, TAŞIMACI SERVİS ŞİRKETLERİ'
İBB'nin tuhim.ibb.gov.tr adresindeki okul servisi ücreti hesaplama sekmesinde fiyatın daha düşük çıkmasını değerlendiren İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Bşakanı Günhan Sinar,"Parayı talep edenler servis şoförleri değil, taşımacı servis şirketleri. Genelde de bunlar özel okullarda taşımacılık yapan aslında kendi öz mal araçları da yeterli olmayan, özel okulla sözleşme yapıp öğrenci velisinden yüksek ücret alan aşağıda da yanında çalıştırdıkları benim meslektaşlarıma da düşük ücretler ödeyen taşımacı şirketler, yüksek ücretleri bunlar talep ediyorlar. Bunlar özel okullarla sözleşme yaparken özel okulların müthiş talepleri oluyor. Öğretmen servisi istiyorlar, okul müdürlerine araç istiyorlar, belki okullarına bağış istiyorlar. Bunlar da bu okullarla sözleşme yaparken bu maliyetleri anladığım kadarıyla öğrenci verilerine yüksek şekilde yansıtıyorlar. Bundan 2 sene evvel İstanbul Büyükşehir Belediyesi UKOME'de bir karar alınmıştı. 'Özel bir hizmet veriliyorsa özel bir ücret alınabilir' anlamında bir karar alınmıştı. Ben o zaman da söylemiştim. Hatta o zaman bu karar alındığında şöyle denmişti; 'Artık İstanbul'da özel okullarda yüksek ücretler alınamayacak' diye ama ben o zaman da söylemiştim. Bu tam tersi özel okullarda yüksek ücret alınmasının önünü açan bir karardır diye; aynen de öyle oldu. Şimdi özel hizmet adı altında özel şirketler, taşımacı şirketler bu ücretleri UKOME kararına dayandırarak öğrenci velilerinden alıyorlar. Bütün neden sözleşme yaparken bu şirketler özel okullara belli maliyetleri vermeleri, bağışlar yapmaları ve UKOME'nin aldığı karar doğrultusunda da 'Biz özel hizmet veriyoruz, standart dışı araç veriyoruz; aracımızın içinde ekstra televizyon var.' gibi gerekçelerle yüksek ücret alıyorlar. Ben İstanbul halkına buradan seslenmek istiyorum. Bu ücretleri alanlar servisçi amcaları, ablaları, ağabeyleri değil bu özel şirketler. Bu özel şirketler, aşağıda onların servisçi ablalarına, ağabeylerine de yeterli ücreti vermiyorlar. Bu ücretleri tamamen kendileri özel okullarıyla aralarında paylaşıyorlar" dedi.
'TUHİM BAZEN EN YAKIN MESAFEYİ GÖSTERİYOR'
Servis ücretlerinin ilçeye göre belirlenmediğini söyleyen Sınar, "İlçe farkına göre bir fiyat olmaz. Belediye Meclisi'nin aldığı karar belli, kilometre dilimleri belli. Yalnız buradan velilerimize küçük bir uyarı yapalım. Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü'nün TUHİM sistemi üstündeki o uygulama bazen istenen kilometreyi de göstermiyor; en yakın mesafeyi gösteriyor. Yine İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin servis yönergesinde; evle okul arasındaki en yakın mesafe demiyor, 'Evle okul arasında kilometre hesabı en yakın otobüs hattı güzergahı üstünden hesaplanır' diyor. Şimdi bir taraftan en yakın güzergah üstünden hesaplanır diyeceğiz. Bir taraftan da uygulamayı ona uymadan en yakın çizgiyi çekeceğiz. Dolayısıyla orada da kilometre farklılıkları oluşabiliyor. Dolayısıyla bazı durumlarda bir dilim üstten servisçi fiyat verdiği vakit aplikasyon bir dilim altını gösterebiliyor. Burada da İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin o uygulamayı biraz güncellemesi gerekiyor diye düşünüyorum. Evle okul arasındaki otobüs güzergahı üstünden hesaplanır. Bence bu gibi durumlarda arabalarına atlasınlar. Oradan geçen otobüs güzergahını belirlesinler. Evle okul arasındaki o güzergah üstünden kilometre uygulaması yaparlarsa bence çok daha sağlıklı olacaktır. Daha net çıkacaktır, daha doğru çıkacaktır. Zaten yönergeyi okurlarsa kendileri de orada net bir şekilde görecekler" şeklinde konuştu.
'FİYAT KONUSU ARADA BİR KOMİSYONCU ŞİRKETLE TAŞIMACILIK YAPAN ÖZEL OKULLARDAN GELİYOR'
İki türlü taşımacılık yaptıklarını belirten Sınar, "Biz İstanbul'da taşımacılık yaparken iki türlü taşımacılık yapıyoruz. Birincisi, öğrenci velileriyle arada bir taşımacı şirketi olmadan, -genelde bu devlet okullarında oluyor- taşımacılık yapan meslektaşlarımız. En yakın dilim 3 bin 376 lira oldu bir de rehber, personel olan okullarda buna rehber personel ücreti de ekleniyor. Bizim tarifemiz yüksek bir tarife değil aslında. Öğrenci velilerinin gayet rahatlıkla karşılayacağı tarife; ama bu fiyat konuları daha çok devlet okullarında direkt öğrenci velisiyle arada komisyoncu bir şirket olmadan çalışanlarla ilgili değil, özel okulla arada bir komisyoncu şirket olarak taşımacılık yapan okullardan geliyor. Dolayısıyla bunu da uzun süredir söylüyoruz. Burada bu nasıl engellenir. Aslında biraz da buna bakmak lazım. 'Okul servis araçları yönetmenliğinin 8'inci maddesinde öğrenci velileri istemeleri halinde bir servis işletmecisiyle de anlaşarak taşımacılık yapabilir' diyor. Bir özel okulda bir şirket var, o şirkete mahkum değilsiniz. Dışarıdan başka bir işletmeciyle de taşımacıyla da daha uygun fiyata anlaşabilirsiniz" dedi.
Sınar, "Özel okullarda fiyatlar çok daha yüksek. Devlet okullarında arada taşımacı şirket olmadan çalışan bizim meslektaşlarımız, benim odamın üyelerinin uyguladığı fiyatlar, bizim tarife fiyatları. Biraz önce söylediğim şekilde değişiklikler olabilir. TUHİM'in uygulaması üstünde direkt hesaplanan otobüs güzergahı üstünden hesaplanan iki şey üstünden bir farklılık olabilir ama onlarda çok yüksek farklılıklar olmaz, bir dilim üstten olur. O da zaten biz esnafız, çok fazla sorun olmadan bunları çözebiliyoruz. O farklılıklar nereden kaynaklı. Toplu ulaşım TUHİM sisteminde evle okul arasındaki mesafeyi hesaplarken sistemin otobüs güzergahı üstünden kendi yönergesine sadık kalarak hesaplamıyor. Direkt evle okulu arasındaki en yakın mesafeyi söylüyor. Bu farklılıklar böyle oluşabilir" ifadelerini kullandı.
'İBB'YE VE TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE ŞİKAYET EDEBİLİRLER'
Sınar, "Belediyenin yönergesi var. Belediye 'Özel hizmet verirsen özel para alabilirsin' demiş. Dolayısıyla burada veli kandırılıyor demek mümkün değil. Çünkü alan taşımacı şirket, alınan ücreti yönergeyle alıyor. Burada yüksek bir ücret şikayeti varsa İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne şikayet edebilirler. Tüketici hakem heyetine de şikayet edebilirler" dedi.Özel okulların tarifeye uymadıklarını belirten Başkan Sınar, "Özel okullarda şirketler bu tarifeye uymadıkları için özel bir hizmet verdiklerini söyledikleri için daha yüksek para okuldan okula da değişebiliyor. Kamera var, ekstra bir para alınır anlamında birşey yok. Onların açısından okulun sosyal etkinliklerine öğrencileri götürmek de özel hizmet olarak verilebilir. Yüksek model bir araç da özel hizmet olarak söylenebilir onların açısından. Dolayısıyla eğer böyle bir iddia yoksa fiyat tarifesi ortada. İlk dilim 0-1 kilometre arası için, 3 bin 376 lira, yukarı geldikçe 4 bin, 4 bin 500, 5 bin liraya doğru gidiyor. Rehber ücreti varsa yüzde 35 de rehber ücreti alınıyor. 0-1 kilometre 3 bin 376 lira ve rehber personel ücreti, en uzak mesafe de 20 kilometre 7 bin 900 lira ve yine rehber personel ücreti. TUHİM'in sitesindeki ölçüm TUHİM'in kendi yönergesiyle ilişkisiz bir ölçüm. Orada yanlış sonuçlar alabilirler" diye konuştu.
'MESAFEMİZ KISA OLMASINA RAĞMEN YÜKSEK ÜCRET ÖDÜYORUZ'
Öğrenci velisi Merve Kılıç, "Oturduğum evle okul arasında 0-6 kilometre gibi bir fark çıktı. TUHİM üzerinden okul güzergahını hesapladığımda 4 bin 55O lira gibi bir fiyat çıkıyor. Ben çocuğumu sadece sabahları tek yönlü olarak serviste gönderdiğim halde bana 3 bin lira gibi bir fiyat söylediler. Ben bunu ödüyorum; arada bir fiyat farkı var. Bu da servis ücretinin 3'te 2'sinin olduğunu söylediler. Tam ücreti söylemediler. Ödemek zorundaymışım gibi beni buna mecbur kıldılar. Ben sadece yarı yarıya öderim gibi düşünmüştüm; ama böyle bir mecburiyetleri olmadıklarını söylediler. O yüzden ben de mecbur kaldığım için 3'te 2'yi ödemeyi kabul ettim. Tabii ki şikayetçiyim. Çünkü mecbur kabul etmek zorunda kaldığım için de hiçbirşey diyemedim" ifadelerini kullandı.Servis fiyatlarından şikayetçi olan öğrenci velisi Hanife Gülşahin, "Servis kullanıyor, 2. sınıfa başladı. Servis ücretlerimiz çok pahalı. Bundan çok şikayetçiyiz. Hamidiye Mahallesi'nde oturuyorum. Okulumuz da TOKİ Mevlana'da. Ümraniye'ye bağlı TOKİ Mevlana İlkokulu'nda okuyor kızım. Hamidiye Çekmeköy'de oturuyorum. Mesafemiz 1.2 kilometre ona rağmen ben 5 bin 500 lira servis ücreti ödüyorum. Fakat şöyle birşey var. Kızım etüde kalırsa aylık 7 bin lira olacak. Mesafemiz de kısa olmasına rağmen de çok yüksek ücret ödüyoruz" dedi.
'BAZI OKULLARDA FİYATLAR 200 BİN LİRAYA KADAR ÇIKIYOR'
Fiyat farklarının özel okullara servis hizmeti veren firmalardan kaynaklandığını belirten servis şoförü Ali Karahasan TUHİM ile kendilerine verilen fiyatın paralel olduğu görüşünde.Karahasan, "Büyük firmalar özel okuldan ötürü yüksek fiyat söylüyor. Bu fiyat farklarıyla ilgili iddiaların zaten çoğu firmalardan dolayı da oluşuyor. Çünkü biz x bir okulda en yakın mesafeden 140 bin lira alındığını duyduk. Bazı okullarda fiyatlar 200 bin liraya kadar çıkıyor. Onun için bu iddialar tahminen gerçekçidir. Çünkü niye. Özel okul, firma kendi belirlediği fiyatları aldığı için büyük firmalar da onu uyguladığından dolayı iddialar doğru olabilir. Büyük firmaların çoğu denetlenmiyor. Okullarda fiyat niye bu kadar farklı diye söylenmiyor. Benim oğlum okuyor, anaokuluna gidiyor. Onun okulunda hiçbir şekilde bir indirim yok. UKOME ne belirlediyse onu alıyorlar. Libadiye'den Küçük Çamlıca'ya 700 metre gidiyor. 700 metrede geliş, 1 kilometre 400 metre. O da maksimum 4 bin 500 ile 4 bin 800 lira arasında oluyor. Zaten baktığımız zaman çocuğumun servis fiyatlarının hemen hemen aynı fiyatlarda olduğunu görüyoruz" şeklinde konuştu.
