AK Parti’nin 2023 seçimleri öncesinde gündeme getirdiği “vatandaşlık maaşı” uygulaması, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi kapsamında hayata geçiriliyor. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yürütülen çalışmada amaç, her hanenin en az asgari ücret kadar gelire sahip olmasını sağlamak.
Her aileye bir asgari ücret desteği
Yeni sistemde, hane geliri asgari ücret düzeyinin altında kalan ailelere devlet tarafından destek sağlanacak.
Ailede hiç çalışan bulunmaması ya da eve giren toplam gelirin asgari ücreti karşılamaması durumunda, ailede en az bir kişi iş gücüne katılana kadar ödeme devam edecek.
Aynı zamanda çalışabilir durumdaki bireylerin istihdama yönlendirilmesi için ek destek ve kolaylıklar sunulacak.
Şartlar belli oldu
Program kapsamında uygulanacak destek için belirlenen temel kriterler şöyle:
-
Hane geliri asgari ücretin altında olmalı.
-
Aile bireylerinin çalışma durumu değerlendirilecek.
-
Destek, haneden en az bir kişi istihdama dahil olana kadar sürecek.
-
Çalışabilecek durumda olanlara iş bulmaya yönelik programlar ve yönlendirmeler sağlanacak.
Bu sayede sosyal yardım sistemi, hem gelir güvencesi hem de istihdam teşviki içeren yeni bir yapıya kavuşacak.
Pilot uygulama 2026’da başlıyor
Cumhurbaşkanlığı’nın yayımladığı 2026 Yılı Programı nda, sosyal yardım sisteminin “aile odaklı”, “çalışmayı engellemeyen” ve “fert başına asgari geliri garanti eden” bir anlayışla yeniden kurgulanacağı belirtildi.
Yeni model, 2026 yılında ilk olarak pilot şehirlerde uygulanacak. Pilot dönemde elde edilecek sonuçların ardından, sistem Türkiye genelinde yaygınlaştırılacak.
Projeye MHP’den de destek
Cumhur İttifakı’nın ortağı MHP de vatandaşlık maaşı modeline sıcak bakıyor.
MHP Genel Başkan Yardımcısı ve Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki konuşmasında projeye benzer bir öneriyi daha önce hazırladıklarını hatırlatarak şunları söyledi:
“Asgari refah seviyesinin belirlenerek, bu seviyeye ulaşana kadar ailelere gelir desteği verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Böyle bir sistemde, asgari gelir seviyesi ile hane geliri arasındaki fark kadar tutar her ay vatandaşların hesaplarına yatırılabilir.”
Kalaycı, dünyanın birçok ülkesinde “vatandaşlık geliri”, “temel gelir” veya “garanti gelir” adıyla benzer uygulamaların bulunduğunu da vurguladı.
Dar gelirli ailelere önemli destek sağlaması beklenen vatandaşlık maaşı projesi, 2026’daki pilot uygulamayla birlikte Türkiye’de yeni bir sosyal yardım dönemini başlatmaya hazırlanıyor.
