Türk askeri ülkesinden binlerce kilometre uzakta, Kore’de savaşa gitmek için İskenderun’dan yola çıktığında takvimler 17 Eylül 1950’yi gösteriyordu. Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 5083 kişilik Türk Tugayı sevgi gösterileri arasında uğurlandı. Türk Tugayı, uzun yolculuğun ardından 17 Ekim’de Pusan Limanı’na ulaştı. Ardından 120 kilometre uzaklıktaki Taegu kentine hareket etti.
Koreliler, savaşa katılan her birliğe bir isim veriyordu. Türk Tugayı’na da “Kutup Yıldızı” adını taktılar. Kutup Yıldızı, 18 Kasım’da cepheye hareket etti. Türk askerinin savaş boyu gösterdiği kahramanlık ve fedakarlık “Kutup Yıldızı”nı Kore halkının gözünde büyük bir minnet sembolü haline getirdi.
Türk askerinin Kore macerası, ülkenin kuzey ve güney olarak ikiye ayrılmasıyla başladı. İki taraf arasındaki sorunlar, 25 Haziran 1950’de Kuzey Kore ordusunun sınır olarak belirlenen 38’inci paraleli geçmesiyle ayyuka çıktı. Bunun üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) devreye girdi, Kuzey Kore’yi saldırıları durdurması için uyardı. Ancak sonuç alınmadı.
Savaş artık kaçınılmazdı. Birleşmiş Milletler (BM) 27 Haziran’da üye ülkeleri Güney Kore’ye askeri yardımda bulunmaya davet etti. O günlerde Türkiye II. Dünya Savaşı sonrasında kurulan NATO’ya girmek istiyordu. Güney Kore’ye asker gönderilmesi aynı zamanda bu sürece katkı sağlayacaktı. Böylece 25 Temmuz 1950’de Kore’ye asker gönderme kararı alındı.
Türk Tugayı, Kuzey Kore’yi destekleyen Çin’in başlattığı büyük saldırı arifesinde bölgeye gitti. Saldırı karşısında Çin sınırına yaklaşık 100 kilometre uzaklıktayken Birleşmiş Milletler askerleri geri çekilme kararı aldı. Türk Tugayı, en çetin muharebesini işte bu çekilme sırasında yaşadı. 26-29 Kasım tarihleri arasında Kunuri’de yaşanan çatışmada Türk Tugayı en ağır kaybını verdi: 218 şehit, 455 yaralı ve 94 kayıp... Birleşmiş Milletler güçleri, Türklerin direnişiyle zaman kazandı ve Çinli askerler tarafından kuşatılmadan geri çekilmeyi başardı. Üç yıl süren savaş boyunca Türkiye üç kez tugay gücünde değiştirme birliği gönderdi Kore’ye. Böylece toplamda 23 bine yakın Türk askeri Kore’de görev yapmış oldu.
Savaş bittikten sonra asker sayısı kademeli olarak azaltıldı. 1960’da askeri birlik, 200 kişilik bir bölük gücüne düşürüldü. 1965’te sembolik olarak manga düzeyine indirildi. 1971’de ise Türk askeri tamamen geri çekildi. Kutup Yıldızı, Kore Savaşı’nda toplam 721 şehit verdi. Yaralı asker sayısı 2147 idi. 175 askerden ise bir daha haber alınamadı. Üç yıl süren savaş sonunda BM güçleri 55 bin asker kaybetti. En büyük can kaybını 36 bin 516 askerle ABD yaşadı. Türkiye; ABD ve İngiltere’nin ardından en fazla kayıp veren üçüncü ülke oldu. Kore Savaşı, çetin geçen 3 yıllık çatışmaların ardından 27.07.1953’te sona erdi. Türk askerinin bu savaşta gösterdiği cesaret ve başarı hiçbir zaman unutulmadı. Kaynak: TRT Haber
***
Türkiye'nin Kore Savaşı'na katılması: Türkiye, Kore Savaşına asker göndermedeki en büyük etken Sovyetler Birliği tehdidine karşı NATO'ya katılabilme fırsatıydı. Kore Savaşı bir dramdır çünkü hayatını kaybedenlerin 2 milyonu sivil insanlardı. Hepsi Koreliydi. Burada Amerika’yla Rusya’nın savaşı vardı. Türkiye kendi güvenliği açısından NATO’ya girmekte istekliydi. Asker gücü olarak Türk askeri altıncı büyük güçtü. Kayıplar konusunda ise ABD ve İngiltere'den sonra en çok kayıp veren ülke Türkiye oldu. Savaşın kazananı yoktu. Oradaki Türk Şehitliği önemli bir ziyaret yeri. Güney Koreliler orayı biliyorlar. Kore'ye giden Türkler bu sebeple sempatiyle karşılanır. Bunun sebebi de Türk askerinin Kore Savaşı sırasında göstermiş olduğu kahramanlıkların hala dilden dile anlatılıyor olmasındandır. Türk askeri savaştan sonra hemen ayrılmamış, NATO'nun barış gücü olarak, orada barışın tam anlamıyla tesisi için 1971 yılına kadar kalmıştır.
Kore Savaşı ne zaman ve nasıl sona erdi? Kore Savaşı 27.07.1953'te Panmunjom Ateşkes Antlaşması imzalanarak sona erdi. Antlaşmaya göre “Kuzey Kore” ve “Güney Kore'yi” ayıran “Kore Tarafsız Bölgesi” oluşturuldu ve savaş rehineleri karşılıklı geri verildi. Böyle bir antlaşma yapılsa da, Kuzey Kore ve Güney Kore tarafları barış antlaşması imzalamadı. Bazı kaynaklar ilişkileri tamamen donmuş her iki ülkenin de teknik olarak savaş halinde olduğunu söylüyordu. Nisan 2018'de Kuzey Kore ve Güney Kore liderleri “Kore Tarafsız Bölgesi'nde” bir araya geldi ve her iki taraf da Kore Savaşı'nın resmen sona erdiğini bildiren barış antlaşmasını imzaladı. Türk askerinin büyük kahramanlık gösterdiği Kore Savaşı, anlaşmanın imzalandığı tarih itibarı ile 65 yıl önce sona ermiş oldu.
Kore Savaşı'nın sonuçları: Kore Savaşı sonucunda polis gücü kavramı savaşlarda yerini aldı. Kore Savaşı ile beraber Birleşmiş Milletler 1950 yılında 337 nolu 'Atmosferde, fezada ve su altında nükleer silâh denemelerinin yasaklanması hakkında antlaşma' kararını kabul etti. Böylece Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, BM'nin öncelikli organı haline geldi. Kore Savaşı ile beraber Türkiye 1952 yılında NATO üyesi oldu. Basından derleme.
Hoşça kalın.
