İski Bağlamında Düzce Su Havzası
Dr.Fevzi Er
SMMM/E.Öğretim Üyesi
2009 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile İstanbul’un su havzası ilan edilen Düzce ile ilgili İSKİ, DSİ ve Düzce Valiliği ile Belediyeler arasında 2011 yılı kasım ayında protokol imzalanmıştı. Protokole göre melen suyunun temiz tutulması için yapılacak arıtma tesislerini DSİ yapacak ve giderlerini İSKİ tarafından karşılanacaktı. Ancak 2015 yılında İSKİ protokolden vazgeçerek arıtma tesislerini yapamayacağını Düzce valiliği ve Belediyeye bildirdi. Protokol iptal edilmediği için Düzce, Melen projesi ile İstanbul’un su ihtiyacını karşılamaya devam etmiştir. İSKİ Düzce’yi su koruma havzasına alarak havzayı besleyen dere kenarlarında ev veya herhangi bir inşaatın yapılması İSKİ’nin iznine bağlanmıştır.
DSİ, İSKİ ve Düzce Belediyesi arasında imzalanan protokolde Boğaziçi, Konuralp, Çilimli, Gümüşova, Gölyaka ile Cumayeri atık su arıtma tesisi uygulama projeleri hazırlama ve uygulama hususları yer almıştır. Ayrıca Yığılca’nın kanalizasyon şebeke projesi ile kolektör hatları ve atık su arıtma tesisi projeleri hazırlanacaktı. Bunların hiç biri gerçekleşmedi. Oysa merkezi hükümet ile yerel yönetim aynı siyasi partiden idi. Projeler çok rahatlıkla hayata geçirilebilirdi. Taahhütlerin hiç birisi yerine gelmedi.
Düzce’nin İSKİ su havzası içinde olduğunu biliyoruz. Düzce’nin sanayi planı yapılırken de su havzası içinde olduğunu biliyorduk. İSKİ Düzce’nin sanayi gelişimini engellediğini hep söyledik ve yazdık. Düzce TV. Programlarımda bu açıklamalar yapıldı. Düzce’nin yatırımları halen İSKİ’den etkileniyor. Bugün zaman kaybetmeden su havzası projeleri İSKİ ile ele alınıp fayda-maliyet faktörleri dikkate alınarak Düzce’nin geleceği tanımlanması gerekiyor. Bu yapılmadığı takdirde Düzce’de içme su havzalarının korunması olanaksız hale gelecektir. Bu yönde su havzasının geleceği her zaman sorun olacağı ve hem su kaynakları ve hem de yatırımlar açısından Düzce’yi tehdit ederek halkımızın tedirginliği daha da artacağı bilinmelidir.
2000’li yılların başında Düzce için havza su kaynakları geliştirme planının hazırlanması gerekir. Hazırlanmadığı takdirde 20 yıl sonra su sıkıntısı yaşanır önerisi yapılmıştı. Ancak İstanbul’un su ihtiyacının büyük kısmını karşılayan Düzce’de su sıkıntısı yaşanıyor. Melen havzasının yanı sıra birçok akarsuyu havzasında bulunduran Düzce’de su sıkıntısı eşik noktaya ulaştı. Aynı doğal kaynağı İSKİ de kullandığı ve Düzce su kaynakları iyi yönetilemediği için ileride daha fazla su sıkıntısı yaşanacaktır. Bu sorunları başta belediye olmak üzere üniversite, ticaret ve sanayi odası ve sivil toplum kuruluşlarının ortak aklı ile ele alınması zorunludur. Daha fazla geç kalmadan giderilmesi olanaksız hatalar oluşmadan İSKİ ile birlikte konunun ele alınması halkımızın geleceği açısından önemli olduğunu yetkililere hatırlatmak istiyorum. Su sorunu partiler üstü Düzce’de yaşayan tüm insanların sorunu ve sorumluluğudur.
