Dün akşam Sağlık Rehberi programına konuk olarak katılan bağımlılık danışmanı Dilek Akkuş, madde bağımlılığı ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı. Akkuş madde bağımlılığında en büyük görevin ailelere düştüğünü söyledi.
Sağlık rehberi programının dün akşam ki konuğu bağımlılık uzmanı Dilek Akkuş idi. Madde bağımlılığının konuşulduğu programda Akkuş, bağımlılığın nedenlerini, tedavi yöntemlerini ve ailelere düşen görevleri anlattı.
İLK BAĞIMLILIK MADDESİ SİGARA
Maddeyi yasal ve yasal olmayan şeklinde ikiye ayırdıklarını belirten Akkuş, yeşil reçete ilaçlarının da bağımlılık yaptığını söyledi ve madde kullanımına başlangıcının sigara olduğunu vurguladı.
Akkuş,? ilk bağımlılık maddesi sigara, en çok kullanılan çok masum görülen, nasıl olsa herkes kullanıyor denilen aynı zaman da başlangıç maddesi sigara. Maddeleri ikiye bölüyoruz, yasal olanlar ve yasal olmayanlar şeklinde. Yasal olan maddeler sigara, alkol, tiner, bali gibi maddeler. Yasal olmayanlar ise esrardan başlayıp o şekilde devam eden, bonzaiden tutunda eroine kadar guruplar var. Bir yandan da yeşil reçete diye tabir ettiğimiz ilaçlardan da bağımlılık yapanlar var? dedi.
SOSYAL YAŞAMINA ZARAR VERİYORSA
Bağımlı bir kişinin bağımlı olduğunu anlamak için bazı kriterlerin olduğunu ifade eden Akkuş, madde kullanan kişinin vücuduna ailesine ve sosyal yaşamına bile bile zarar verdiğini görmek bağımlılığın işareti olabileceğini belirtti.
Akkuş,? herhangi bir maddeye bağımlı olduğunu söyleyebilmek için kişinin ilk kullandığı maddeyi arttırma ihtiyacı duyuyorsa bağımlılık hastalı olduğunun bir kriteri, kullandığı maddeyi kullanmadığında yoksunluk hissediyorsa, kullandığı maddeyi bırakma deneyimleri var ama bir türlü almadan duramıyor yani başarısız bırakma deneyimleri olması gerekiyor bağımlı olduğunu anlayabilmek için, vücuduna, ailesine, sosyal yaşamına bile bile zara verdiği halde madde kullanmak bağımlılığın belirtileridir? ifadelerini kullandı.
MADDE KULLANIMI GENETİKTEN GELEBİLİYOR
Ailede madde kullanımı varsa çocukta da madde kullanımı görülebileceğini belirten Akkuş, madde kullanan ailelerin çocuklarında diğer ailelere oranla 5 kat daha fazla madde kullanımı olduğunu söyledi
Akkuş,? maddeler için genetik faktörlerden bahsedebiliriz. Alkol genetik geçişi olan bir problem, eğer ailede alkol kullanımı varsa birinci dereceden akrabalarda varsa çocuklarda da kullanım diğer hiç kullanmamış ailelerin çocuklarına göre 5 kat daha fazla. Alkol madde bağımlılığı olan ailelerin biraz daha dikkatli olmaları ve çocuklarına bu konuda bilgi vermek gerekiyor. Biz profesyoneller bu konuda biraz daha dikkatli olmayız. Madde kullanımı varsa aile de o çocuklarla özel olarak ilgilenmek gerekiyor? şeklinde konuştu.
MOTİVASYONU DEĞERLENDİRİYORUZ
Bağımlılık tedavisi gören bir kişiyi öncelikle psikiyatriye yönlendirdiklerini belirten Akkuş, daha sonra bağımlılık uzmanlarının devreye girdiğini, ilk olarak kişinin motivasyonunu değerlendirdiklerini ifade etti.
Akkuş,? danışmanlık yaparken öncelikle psikiyatrinin değerlendirmesi gerekir. Psikiyatrisi ruhsal değerlendirmesini yapar, ihtiyacı olan ilaç listesini yazar, problemi olan kişiyle görüşür. Sonrasında bağımlılık danışmanının işi başlar. Öncelikle kişinin motivasyonunu değerlendiriyoruz. Yani kullandığı madde ile ilgili hayatında ne olduğunu düşünüyor. Şuanda bu kullandığı maddenin hoş tarafları neler? O kadar da hoş olamayan tarafları neler? Bağımlılık maddesini kullanan kişinin o madde artık dostu oluyor. Gelen kişinin döngünün neresinde olduğuna karar veriyorum. Farkındalık döneminde mi yoksa farkındalığın öncesinde yani farkında değil mi, bırakmak istiyor mu, bırakmak ile ilgili bir girişimi olmuş mu, hiç başarılı olmuş mu, ne kadar süre bırakmış. Sonrasında birkaç tane ölçeğim var şuan bağımlılığı hangi düzeyde ona bakıyorum. Sonrasında oturup konuşuyoruz? dedi.
ÇOCUĞA VAKİT AYIRMAK GEREK
Bağımlılık konusunda ailelere çok büyük rol düştüğünün altını çizen Akkuş, özellikle anne ve babaların çocuklarına vakit ayırmaları gerektiğini söyledi, çocuklarının bir yeteneğini keşfedip onun üstünde durmaları gerektiğini vurguladı
Akkuş,? çocuğumuzla he yaş döneminde iyi bir ilişki gerekiyor. Bu da vakit ayırmak demek. Ne olursa olsun hiçbir şey yapmasanız bile çocuğun yanında dinleyen, yargılamayan iki tane kişi olması gerekiyor. Hiçbir şey olmasa bile yargısız bir şekilde dinlemesi lazım. Bir kez yargıladığı zaman o genç sizinle daha konuşmuyor. Çocuğunuz bağımlı değilse siz de bağımlılık maddelerinden kurtulun demek gerekiyor. Çünkü ebeveyn kullanıyorsa sigara çocuğuna içme demek ne kadar doğru. Çocuğumuzun bir yeteneğini keşfetmemiz gerekiyor ki o yeteneğin üstünde duralım. Çocuğu bir konuda en azından özgüvenli yetiştirelim. Her çocuğun mutlaka bir yeteneği vardır ve onun üstüne gitmek gerekiyor.
25 MAYIS 2016 DÜZCE TV SAĞLIK REHBERİ PROGRAMI paylaşan: duzcetv
