Düzce Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürü Necmi Köroğlu, kayıt dışı istihdamın topluma, devlete ve bireye verdiği zararlara dikkat çekti. İşçilere “Sigortasız çalışma, hayatından çaldırma” çağrısında bulunan Köroğlu, işverenleri de büyük cezalar ile karşılaşmamaları için kayıtlı istihdama yönelmeleri konusunda uyardı.
Düzce Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürü Necmi Köroğlu bu yıl 19’uncusu düzenlenen Sosyal Güvenlik Haftası dolayısıyla bir basın toplantısı düzenledi.
“KAYITLI ÇALIŞ GÜVENLİ ÇALIŞ”
Köroğlu bu yılın sloganının “Kayıtlı çalış güvenli çalış” olduğunu belirterek “19. Sosyal Güvenlik Haftasını kutluyoruz. Bu sene sloganımız Sosyal Güvenlik ve kayıt dışı istihdamla mücadele. Kayıtlı çalış güvenli çalış diyoruz. Çalışma hayatı birbirini tamamlayan bir sistem. İnsanlar eğitimlerinden sonra çalışmaya başlıyorlar. Yaşamlarını idame ettirmek için bu çalışmayı da sürdürmek istiyorlar. Bir şey üretmek, istihdama katkı sağlamak, emek ortaya koymak istiyorlar. Çalışırken de sağlıklı olduğun zaman bir sıkıntı olmuyor ama bazen insanlar fizyolojik veya maddi olarak bazı risklerle karşı karşıya kalabiliyor. Çalışma hayatında bireylerin karşılaşabileceği riskler var. Bu risklerle karşılaşıldığında Sosyal Güvenlik Sistemi devreye giriyor” dedi. Sosyal Güvenlik Sisteminin bireyleri yaşamları boyunca karşılaşabilecekleri mesleki, fizyolojik, sosyal ve ekonomik risklere karşı koruduğunu vurgulayan Köroğlu, Türkiye’nin çok gelişmiş bir Sosyal Güvenlik Sistemi olduğunun altını çizdi.
“PRİM NE KADAR YÜKSEKSE MAAŞ O KADAR ARTAR”
Prime esas kazanç ne kadar yüksek olursa emekli maaşının da o kadar artacağını hatırlatan Necmi Köroğlu şöyle devam etti: “ bile sisteme dahil olmamış kayıt dışı çalışanlarımız var. İşverenler çalışanların günlerini, prime esas kazançlarını ya hiç bildirmiyor ya da eksik bildiriyor. Adam 30 gün çalışıyor sigortası 15 gün ödeniyor. Örneğin kişi 50.000 lira aylık alıyor ama sigortası asgari ücretten yatıyor. Kanun bir kişinin 30 günden aşağı çalıştırılamayacağını söylüyor.
Eğer 30 günden aşağı çalıştırılırsa işveren bugünleri belgelemek zorunda. Kişi raporlu olabilir, ücretli ve ücretsiz izin kullandırılıyor olabilir. Ayrıca deniyor ki nakdi olarak aldığı ücret üzerinden primin ödenmesi lazım. Daha açık ifade etmek gerekirse kişinin maaşının asgari ücret miktarındaki kısmı bankaya yatırılıyor, diğeri elden veriliyor. Şuna çok dikkat edilmeli prime esas kazanç yüksek olursa emekli maaşı da o kadar yüksek oluyor. Biz o toplam kazançları alıyoruz, toplam kazanç çarpı aylık bağırılama oranı çarpı gün şeklinde bir hesaplama yapılıyor. 1 milyon TL prime esas kazanç ödemiş biriyle, 500 bin TL ödemiş birinin maaşı 1 olur mu?”
“BIRAKACAĞINIZ EN BÜYÜK ŞEY EMEKLİ MAAŞI”
Köroğlu kişinin ölmeden önce eşine ve çocuklarına bırakabileceği en büyük şeyin emekli aylığı olduğunu söyleyerek “İnsanlar kayıt dışı çalışıp iş kazasına, meslek hastalığına, malullük gibi durumlara maruz kaldıklarında sigortadan yararlanamıyorlar. Emeklilik, yaşlılık, malullük aylıklarından yararlanamıyorlar. Bu kişi öldükten sonra geride kalanlar hiçbir haktan yararlanamıyor. İnsanlar ölmeden önce çoluğuma çocuğuna bir şey bırakayım diyor. Ölmeden eşine çoluğuna çocuğuna bırakılacak en büyük şey emekli aylığı” diye konuştu.
“BÜYÜK CEZALAR ÖDEMEMEK İÇİN KAYITLI İSTİHDAM”
İşverenlere büyük cezalar ile karşılaşmamaları için kayıt dışı istihdama yönelmemeleri uyarısında bulunan Köroğlu “Bu bir kumbaradır. Herkesin Sosyal Güvenlik Sisteminde bir kumbarası var. İnsanlar çalışarak bu kumbarada gün biriktirecekler, ihtiyaç olduğu zaman bunları kullanacaklar. Kayıt dışılık işveren açısından da haksız rekabete yol açıyor. Biri sigortalı çalıştırıyor maliyeti yüksek, biri sigortasız çalıştırıyor. Dolayısıyla ekonomik düzen bozuluyor. Yapılan denetimlerde de kayıt dışı istihdam tespit edildiği zaman işverenler çok büyük cezalara maruz kalıyor. Sosyal Güvenlik Kurumunda uzlaşma yok, indirim yok. Bu cezalar çok ağır. Nedeni de vatandaşın ve çalışanın hakkını korumak. İş verenlerimiz yüksek idari para cezaları ile karşılaşmamak için mutlaka kayıtlı işçi çalıştırsınlar. Bu havuzda ne kadar birikim olursa devlet de sistemden faydalanana o kadar destek olacak. Sosyal Güvenlik Sisteminin sürdürülebilmesi için kayıt dışı çalışmamak lazım” şeklinde açıklama yaptı.
BÖYLE İHBAR EDEBİLİRSİNİZ
Necmi Köroğlu, kayıt dışı çalışmanın nasıl ihbar edileceği konusunda da bilgi vererek “Kişi kayıt dışı çalıştırılıyorsa Çalışma Bakanlığı'nın ALO 170 iletişim hattı var. Burayı arayabiliyor. 170'e giden ihbarlar bizim sistemimize düşüyor. İnsanımız ihbarcı olarak görünmek istemiyor. Bizim sistemimizde kişiler isterlerse kimlik bilgilerini gizleyebiliyorlar. Biz dahi göremiyoruz. Cimer'e yazabiliyorlar veya bize bir dilekçeyi de başvuruda bulunabiliyorlar” dedi.
KÖROĞLU’NDAN ASILSIZ İHBAR ÇAĞRISI
Asılsız ihbarların sistemi kilitlediğini kaydeden Köroğlu şöyle devam etti: “Bazen bu durumu kullananlara da rastlıyoruz. Kişi iş verenden haz etmiyor, orada kayıtsız işçi çalıştırılıyor diye ihbarda bulunuyor. Böyle asılsız ihbarlar yapıldığında sistem kilitleniyor.”
“EN ÇOK TIKLANAN KURUM”
E Devlet sisteminde en çok tıklanan kurumun Sosyal Güvenlik Kurumu olduğunu dile getiren Köroğlu “Biz kayıt dışı ile hizmet kalitesini arttırarak mücadele ettik. Eyt'de insanlar gelip elden belge teslim ediyordu. Şimdi Kurumu koridorları boş. Bizim işimiz azalmadı, aksine arttı. Ama insanlar e-devlet üzerinden emeklilik talebi göndermeye başladılar. Bugün e-devlet'te en çok tıklanan kurum Sosyal Güvenlik Kurumu” dedi.
“DENETİM MEKANİZMAMIZI GÜÇLENDİRDİK”
Necmi Köroğlu denetim mekanizmasını da güçlendirdiklerini hatırlatarak “Denetim mekanizmasını arttırdık. Bizim artık Sosyal Güvenlik denetmenlerimiz var. Kayıt dışı istihdamla mücadele servisimiz var. Kayıt dışı istihdamla mücadele daire başkanlığımız var. İhbarlar anında değerlendiriliyor. Denetimler sadece şikayete bağlı olmuyor” diye konuştu.
İŞVEREN TEŞVİKLERİNİ ANLATTI
Primleri peşin ödeyen tüm işverenlerimize %5 indirim var. Bir engelliyi işyerinizde çalıştırıyorsanız indirim var. Sosyal Yardımlaşma Vakfı'ndan yardım alan bir ailenin ferdini işe alırsanız indirimden faydalanabiliyorsunuz” şeklinde açıklama yaptı.
“GELECEĞİ TEHLİKEYE ATMAYIN”
Sosyal Güvenlik Sistemini tehlikeye atmamak ve gelecek kuşakların güvencesini riske sokmamak için kayıtlı çalışan sayısının artması gerektiğini vurgulayan Necmi Köroğlu “Bütün bakanlıklarla anlaşma yaptık. Bakanlıklara bağlı müdürlükler kendilerinde yapılan işlemleri bize bildiriyor. Biz de kayıt dışı istihdamla mücadele servisimizde bu işlemleri sentezliyoruz. Kayıt dışı istihdamını olup olmadığını tespit ediyoruz. Biz her yıl rehberlik ve bilgilendirme yapıyoruz. Kayıt dışı istihdamın artık uçarı kaçarı yok. Kayıt dışı istihdam ülke olarak hepimizin sorunu. Sosyal Güvenlik Sistemini tehlikeye atmamak için, gelecek kuşakların güvencesini riske sokmamak için kayıtlı çalışan sayısının artması lazım” dedi.
“DAHA HUZURLU BİRTOPLUM İÇİN”
Daha huzurlu bir toplum, daha güçlü bir Türkiye için kayıt dışı çalışılmamasını ve çalıştırılmamasını isteyen Köroğlu “Bazı sloganlarımız var. Kayıt dışı çalışma geleceğinden çaldırma diyoruz. Sosyal Güvenlik bir haktır vazgeçilemez ve devredilemez. Sigortalı hayat bereketli hayat diyoruz. Sigortanı yaptır sosyal güvenlikten faydalan. Sigortasız çalışma, yarınından çalma çaldırma diyoruz. Daha huzurlu bir toplum, daha güçlü bir Türkiye için kayıt dışı çalışmayın, çalıştırmayın. Tüm Vatandaşlarımızın Sosyal Güvenlik Haftasını kutluyorum” diye konuştu.